Високиот холестерол нема никакви симптоми, па затоа се советува редовно да се проверува со вадење крв и секако еднаш на секои пет години.
Иако е општо познато дека заситените масти промовираат повисоки нивоа на холестерол, може да има уште еден виновник – шеќерот. Во нашата секојдневна исхрана има многу додаден шеќер, од засладено кафе и засладен сок до храна со многу додаден шеќер. Скриениот шеќер се наоѓа и во лебот и пекарските производи, сосовите и чаевите, а го внесуваме и со јадење мед и други природни или вештачки засладувачи.
Додадените шеќери и воопшто слатката храна, освен што го зголемуваат ризикот од дебелеење и дијабетес, влијаат и на црниот дроб кој произведува холестерол. Иако на нашето тело му треба холестерол за да функционира добро, постои и холестерол кој го оштетува црниот дроб. Тоа е ЛДЛ холестеролот (липопротеини со мала густина) кој се таложи на ѕидовите на артериите и може да ги затне, зголемувајќи го ризикот од мозочен или срцев удар. Ако јадеме премногу шеќер – Светската здравствена организација советува максимум 50 грама дневно, додека некои други професионални здруженија велат дека максимум 25 грама дневно (шест лажички) – црниот дроб произведува повеќе LDL холестерол и во исто време ја намалува количината на ХДЛ холестерол. Истражувањата покажуваат дека конзумирањето на големи количини шеќер повеќе од тројно го зголемува ризикот од пад на нивото на ХДЛ.
Пожелно е да има што е можно повеќе ХДЛ холестерол, бидејќи го собира целиот дополнителен ЛДЛ од крвотокот, го враќа назад во црниот дроб, кој потоа го отстранува од телото, а покрај тоа, ХДЛ го намалува ризикот од развој на срцеви заболувања. Дополнителните калории од слатката храна, исто така, доведуваат до повисоки нивоа на триглицериди, кои се складираат во масните клетки и се ослободуваат помеѓу оброците кога на телото му треба повеќе енергија. Шеќерот го блокира ензимот што му е потребен на телото за да ги разгради триглицеридите и да се ослободи од нив. И кога имате високи триглицериди заедно со висок ЛДЛ и низок ХДЛ, наслагите се акумулираат во вашите артерии и го зголемуваат ризикот од фатални болести на срцето и крвните садови.
Кога да се провери холестеролот
Високиот холестерол нема никакви симптоми, па затоа се советува редовно да се проверува со вадење крв и секако еднаш на секои пет години. Високото ниво на холестерол исто така може да се наследи, па затоа е препорачливо да се провери нивото на холестерол кај децата на возраст од шест или седум години.
Ако имате висок холестерол, вашиот лекар ќе ве советува да ја промените исхраната и редовно да вежбате или да ви препише лекови доколку вкупниот холестерол ви е повисок од 8 mmol/l. Вкупниот холестерол не треба да надминува 5 mmol/l, а LDL 3 mmol/l.
Помалку шеќер во исхраната
Можете да го намалите шеќерот во вашата исхрана ако ја ограничите потрошувачката на слатки, колачи и пекарски производи. Дополнително, намалете го внесот на засладени безалкохолни пијалоци и сокови, избегнувајте јаглехидрати како бел леб и тестенини, пијте помалку алкохолни пијалоци, заменете ги зашеќерените житарки за појадок со овошје, овес и јогурт, изберете интегрална храна и цели зрна, не додавајте шеќер во чај и кафе и прочитајте ги декларациите на производите.