Експертите на Светската здравствена организација изразија загриженост дека светот би можел да се соочи со нова, далеку посмртоносна пандемија од Ковид-19, кој однесе околу 1,2 милиони животи.
Според нивните предупредувања, пандемијата на ковид беше само предупредување за она што би можело да следи.
Таканаречената „болест Х“, непознат патоген со потенцијал да предизвика глобална катастрофа, ги загрижува стручњаците.
Иако најлошата фаза од пандемијата на ковид заврши, вирусот продолжува да циркулира, со нови варијанти како онаа што неодамна го погоди Обединетото Кралство.
„Ебола, Марбург, грип, сите коронавируси, но веројатно најважна е болеста Х – термин што го смисливме во 2018 година за непознат патоген со потенцијал за сериозна глобална пандемија“, изјави Маргарет Харис од СЗО.
Во документарецот на Би-Би-Си „Болест Х: Потрага по следната пандемија“, д-р Крис Ван Тулекен го истражува работењето на СЗО во Женева, каде стручњаците секојдневно ги следат епидемиите на болести ширум светот. Некои од овие патогени имаат застрашувачки стапки на смртност.
На пример, епидемијата на птичји грип во Виетнам забележа 129 случаи, од кои 65 беа смртни – стапка на смртност од 50 проценти. Слично на тоа, жолтата треска во Јужна Америка (Боливија, Бразил, Колумбија, Еквадор и Перу) предизвика 56 смртни случаи од 144 потврдени случаи, пишува Mirror.
Особено е загрижувачки Хенипавирусот, кој се прошири од свињи на луѓе во Малезија во 1990-тите, уништувајќи цело село. Со потенцијална стапка на смртност од 40 – 75 отсто, овој вирус претставува сериозна закана, особено затоа што негови елементи се пронајдени кај австралиски лилјаци, што укажува на можност за пренос по воздушен пат. Во случај на глобално ширење преку воздушниот сообраќај, последиците би биле непроценливи, известува Mirror.
Уште една закана е птичјиот грип H5N1, кој се прошири на стоката во Тексас, инфицирајќи земјоделски работници и ветеринари. Иако не е пријавена значајна штета од контаминирано млеко, стручњаците предупредуваат дека H5N1 „е поблизу до пандемијален потенцијал од кога било претходно“. Најлошото можно сценарио вклучува мутација на вирусот во многу заразна и смртоносна варијанта.
Д-р Ван Тулекен нагласува дека современото земјоделство го зголемува ризикот од зоонози – болести што се пренесуваат од животни на луѓе. Освен тоа, брзиот глобален воздушен сообраќај го олеснува ширењето на патогени пред стручњаците да можат да реагираат. Освен вирусите, СЗО исто така следи бактериски и габични инфекции што би можеле да станат следна закана.
СЗО активно ги следи потенцијалните закани преку секојдневни состаноци со стручњаци од Африка, Азија и Америка. Целта е рано откривање и спречување на ширењето на нови патогени.
Д-р Харис предупредува дека следната болест Х би можела да дојде од кој било дел на светот и да предизвика масовни жртви пред да се развијат ефикасни мерки.
„Она што доаѓа би можело да направи пандемијата на Ковид-19 да изгледа благо“, заклучува Харис.