Заборавете ја медитеранската диета – од студените земји на снегот и лососот доаѓа нов начин на исхрана кој покажува извонредни резултати за здравјето на срцето.
Сè повеќе истражувања потврдуваат дека нордиската диета помага во намалување на обемот на половината, регулирање на холестеролот и контрола на крвниот притисок. Експертите веруваат дека оваа посебна диета може да биде пресвртница во борбата против кардиоваскуларните заболувања, кои се една од водечките причини за смрт во светот.
Што е нордиската диета?
Нордиската диета се базира на цела и минимално преработена храна. За разлика од западната диета, каде што поголемиот дел од храната е ултра-преработена, тука акцентот е ставен на свежи, сезонски и локални состојки. Инспирирана е од традиционалната храна на Данска, Финска, Исланд, Норвешка и Шведска.
„Викинзите јаделе она што им го нудела природата, а нивната исхрана била чиста и одржлива“, објаснува нутриционистката Лорен Харис-Пинкус.
Оваа едноставност и потпирање на природна храна сега се поврзуваат со бројни здравствени придобивки.
Сличности и разлики со медитеранската диета
Нордиската диета често се споредува со медитеранската диета бидејќи и двете нагласуваат храна базирана на растенија, влакна и риба. Сепак, додека медитеранската исхрана користи маслиново масло, северна Европа претпочита масло од репка (исто така познато како масло од канола). Тоа е богато со здрави масти и алфа-линоленска киселина, растителна форма на омега-3 масни киселини кои се наоѓаат и во риби како лосос, скуша, харинга и сардини.
Редовното консумирање риба и масло покажа дека го намалува ризикот од срцеви аритмии, го забавува формирањето на плаки во артериите и ги подобрува нивоата на масти во крвта, клучни фактори за здравјето на срцето.
Клучни намирници на нордиската исхрана
– Риба и морски плодови – се препорачуваат најмалку два до три пати неделно.
– Млечни производи со ниска масленост – како што се јогурт и урда.
– Цели зрна – овес, јачмен и ‘рж – се вари бавно и одржува стабилно ниво на шеќер во крвта.
– Зеленчукот од постудени клими – цвекло, зелка, пашканат, моркови и карфиол е богат со растителни влакна и хранливи материи.
– Бобинки – брусница, боровинки и јагоди се полни со антиоксиданси кои ја зачувуваат еластичноста на крвните садови.
– Живина и јајца – се консумираат умерено, додека црвеното и преработеното месо се јадат ретко.
Научно докажани придобивки
Бројни студии ги потврдија придобивките од нордиската диета. Во една од нив, учесниците изгубија во просек 4% од нивната телесна тежина по само шест недели. Во друга, спроведена во текот на шест месеци, дебелите луѓе изгубија речиси 5 килограми, три пати повеќе од оние кои не го следеа овој план на исхрана.
Анализа од 2022-ра година покажа дека нордиската диета го намалува холестеролот и шеќерот во крвта, без оглед на губењето на тежината. Оние кои ја следеа имаа пониски нивоа на заситени масти и подобра регулација на гликозата.
Уште понови истражувања сугерираат дека овој начин на исхрана може да го намали ризикот од смрт од срцеви заболувања, иако е потребна дополнителна потврда.
Исхрана за долговечност
Експертите нагласуваат дека клучот на нордиската диета е едноставноста и потпирањето на локалната храна. Помалку преработена храна, помалку шеќер и црвено месо, а повеќе зеленчук, риба и интегрални житарки.
„Луѓето кои сакаат бобинки, ‘ржан леб и масло од канола можат да уживаат во оваа диета без грижа на совест. Тие не мора да чекаат дополнителни студии за да знаат дека тоа е здрав избор“, вели д-р Френк Ху од Харвардското училиште за јавно здравје.