Срцевиот удар останува водечка причина за смртност во светот, а неговото предвидување е сложен предизвик. За да ја подобрат можноста за навремено препознавање на ризикот, тим од шведски истражувачи разви нов модел што овозможува проценка на веројатноста за срцев удар во само една минута. Клучен параметар во овој модел е нивото на холестерол, што може да даде важни информации за состојбата на кардиоваскуларниот систем.
Јохан Сундстром, кардиолог и професор по епидемиологија на Универзитетот „Упсала“ во Шведска, кој воедно е и водечки автор на студијата, истакнува дека периодот непосредно пред срцев удар е динамичен и исполнет со промени за пациентите. Според него, одредени животни настани значително го зголемуваат ризикот. На пример, во првиот месец по разводот, ризикот од срцев удар двојно се зголемува, додека во првата недела по добивањето дијагноза за рак, веројатноста за фатален срцев удар е пет пати повисока.
Идентификација на биомаркери за рана интервенција
„Нашата главна цел беше да најдеме специфични биомаркери или индикатори во организмот што би можеле навремено да предупредат за можен срцев удар. Со оваа алатка, поединците ќе имаат можност да го дознаат својот ризик во наредните шест месеци и да преземат навремени мерки“, вели проф. Сундстром.
Во рамки на истражувањето биле анализирани крвни примероци од над 169.000 лица кои немале претходна историја на срцеви заболувања. Од нив, 420 учесници доживеале срцев удар во период од шест месеци по анализата. Со споредба на крвните податоци од пациентите што претрпеле срцев удар и оние што останале здрави, истражувачите идентификувале клучни индикатори за ризик.
Клучни маркери за зголемен ризик
Студијата покажала дека 48 протеини, 43 метаболити, како и клинички фактори како возраста, полот и крвниот притисок, играат значајна улога во предвидувањето на срцев удар. Особено важен маркер е мозочниот натриуретичен пептиден протеин, кој е докажан како значаен предиктор за срцеви заболувања. Неговото присуство може да се открие со едноставен тест на крвта, што го прави овој метод лесно применлив.
Како резултат на ова истражување, научниците развиле онлајн алатка која на корисниците им овозможува брзо да го пресметаат својот ризик од срцев удар во следните шест месеци. За да ја користат, луѓето ќе треба да внесат податоци како нивото на ХДЛ и ЛДЛ холестерол, висината и обемот на половината.
Ограничувања и идни чекори
Иако истражувањето покажува ветувачки резултати, научниците предупредуваат дека овој модел на предвидување е развиен врз основа на податоци од претежно средовечни европски испитаници. Сè уште не е познато како оваа алатка функционира кај популации со различно етничко потекло или други здравствени фактори.
Истражувачкиот тим продолжува со анализа на биомаркерите и испитување на можните опции за третман со цел понатамошно подобрување на точноста на предвидувањата и намалување на ризикот од срцеви заболувања во иднина.