Ако користите аналоген часовник или постар уред, не заборавајте да ги поместите стрелките еден час наназад, од три до два часот. Ноќта помеѓу 26 и 27 октомври 2024 година, ги поместуваме часовниците за еден час наназад, со што ќе се врати стандардното средноевропско време и ќе заврши летниот период.
Поместувањето на стрелките на часовникот одамна требаше да стане минато. Во март 2019 година, мнозинството во Европскиот парламент гласаше за укинување на сезонското менување на часовникот, откако 84 отсто од учесниците во анкетата изразија поддршка за идејата. Меѓутоа, во истражувањето учествувале само 4,6 милиони луѓе, што е приближно 1% од европската популација, од кои две третини биле Германци, пренесува магазинот Феникс.
Следниот чекор беше секоја членка на ЕУ да одлучи дали ќе го задржи летното сметање на времето (CEST) или ќе се врати на стандардното сметање на времето (CET). Сепак, постоеше загриженост дека таквата одлука може да доведе до различни временски зони низ Европа, што ќе создаде потенцијално „шаренило“ на временските зони.
Промената на летното сметање на времето требаше последен пат да се спроведе во март 2021 година, но оттогаш ова прашање не е повторно разгледано во Брисел, бидејќи се чини дека нема значителен интерес меѓу земјите-членки за решавање на ова прашање.
Централно европско време (CET) е всушност стандардно време, а не зимско време, како што често се нарекува колоквијално. Воведувањето на летното сметање на времето подразбира дека во текот на летото стануваме еден час порано. Овој систем е во сила од 6 април 1980 година, кога беше воведен со цел подобро да се искористи дневната светлина, како мерка за заштеда на енергија по нафтената криза во 1973 година.
Сепак, долгорочно, летните заштеди не ги донесоа очекуваните заштеди. Иако потребата за вечерно осветлување се намалува, потребната енергија во утринските часови, особено во преодните месеци како април и октомври, значително се зголемува поради потребата за загревање на домовите. Така испадна дека сега трошиме повеќе енергија отколку порано.
Покрај заштедата на енергија, Германија воведе летно сметање на времето за усогласување со соседните земји. Франција и Италија почнаа да го применуваат движењето на рацете уште во 1966 и 1967 година. Германија тогаш, заедно со Данска, беше последната земја во тогашната Европска заедница која ја усвои оваа практика. На ниво на Европската унија, летното сметање на времето беше стандардизирано во 1996 година, кога беше одлучено часовниците во цела Европа да се движат последниот викенд во март и да се враќаат назад во последниот викенд во октомври.
Концептот на летно сметање на времето не е нов. Веќе во 1783 година, американскиот пронаоѓач и политичар Бенџамин Френклин предложил промена на времето за заштеда на свеќи. Во Германија за прв пат е воведен за време на Првата светска војна, од 1916 до 1918 година, а повторно се применува во периодот од 1940 до 1949 година, за време на Втората светска војна. Интересно е што во 1947 година во Германија имало дури и „двојно летно сметање на времето“ кое отстапувало за два часа од стандардното време. Што се однесува до самото стандардно време (CET), тоа не е во употреба долго време – во Германија беше воведено дури во 1893 година.
Повеќето модерни уреди, како што се компјутерите и мобилните телефони, автоматски ќе се префрлат на зимско сметање на времето. Меѓутоа, доколку користите аналоген часовник или постар уред, не заборавајте рачно да ги поместите стрелките еден час наназад, од 03:00 до 02:00 часот, пренесува Вечерњи лист.