Фокусот на посетата на Ердоган на Србија беше ставен на економијата, но економската соработка меѓу двете земји е на многу пониско ниво од политичката. Некои аналитичари велат дека сè уште има малку економија и многу маркетинг, пишува Дојче Веле.
Дводневната посета на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган на Србија заврши со поставување на камен темелник за изградба на автопатот Белград-Сараево, како и на трилатералниот самит на Србија, Турција и Босна и Херцеговина.
По таа средба, претседателот на Србија рече дека „за прв пат на состанокот се изготвени мапи на кои се цртани автопати и линии“. Турскиот претседател Ердоган, со други зборови, го опиша проектот како „мировен проект на Балканот“.
Проекти за мир и стабилност
Учесниците на трилатералниот самит истакнаа дека се решени да го продолжат овој механизам и, како што истакна членот на претседателството на БиХ, Милорад Додик, разговарале за потребата од зачувување на безбедноста и мирот, како и да се избегнат етнички конфликти. Членот на претседателството на БиХ, Жељко Комшиќ, истакна дека на состанокот се слушнале некои други идеи, првенствено поврзани со железнички проекти, кои се скапи, но дека сите ќе бидат од голема корист.
Турскиот претседател истакна дека има простор за напредок во голем број области: финансии, градежништво, туризам, телекомуникации и транспорт. Сепак, се добива впечаток дека Босна и Херцеговина некако се држи настрана од турските инвестиции и дека повеќето турски инвестиции завршија во Србија.
Разочарани Босна и Санџак
Економскиот аналитичар Мијат Лакичевиќ за ДВ изјави дека Босна и Херцеговина, во однос на турските инвестиции, ќе помине слично на Санџак во Србија:
„Тука имаше многу ветување за разни видови инвестиции и мислам дека луѓето се особено разочарани бидејќи очекувањата беа големи во Санџак“, посочува Лакичевиќ.
Босна и Херцеговина има слични проблеми, продолжува Лакичевиќ, затоа што „капиталот е претпазлив и срамежлив, а БиХ е несигурна политичка област и уште помал пазар од Србија.
(Не)еднаква соработка
Акцентот на посетата на Ердоган беше ставен на економијата, но дури и помпезните најави на српскиот претседател Александар Вучиќ не можеа да го сокријат фактот дека Србија има голем трговски дефицит со Турција. Србија увезувала стока во вредност од над 830 милиони евра од Турција, додека извезла стока за нешто повеќе од 250 милиони евра.
Како да се најдат пари?
Голем проект за изградба на автопатишта е доверен на турската компанија Ташјапи, која покрај два дела од автопатот Белград – Сараево, ќе работи и на реконструкција на патот Нови Пазар-Тутин, како и на изградба на станови во Врање и Ниш за припадници на безбедносните служби.
Мијат Лакичевиќ привлекува внимание на тоа што споменатиот автопат се уште не е дизајниран, а потоа следува и најтешкиот дел од работата – како да се најдат пари.
Политиката поважна од економијата
Колку е привлечна Србија за странски инвестиции, покажуваат и големите владини субвенции што им се даваат на странските компании за да започнат бизнис таму, потенцира Мијат Лакичевиќ.
Затоа, Лакичевиќ предупредува дека зад овие големи зборови, ветувања и истакнување на економијата, посетата на Ердоган го крие едноставниот факт дека таквата соработка е на многу пониско ниво од политичката соработка:
„Двете земји се потребни една на друга со цел Вучиќ и Ердоган да добијат некои политички поени во оваа соработка. Во принцип, на сличен начин, тие се радуваат, тие ги поддржуваат оние авторитарни политики што ги водат двата режима во нивните земји. И тоа е најважниот и клучен момент за оваа соработка меѓу Србија и Турција “, заклучува Мијат Лакичевиќ.