Одговорот на прашањето од насловот на овој текст е јасен – додека не стигне до целта. Таа цел е почетокот на преговорите и членството во ЕУ. Клучното прашање е што да се прави додека се чека, особено по ултимативната и повеќе генералска отколку политичка изјава на бугарскиот претседател Румен Радев пред почетокот на европскиот самит во четвртокот во Брисел. За многумина тоа изгледаше како истурање кофа со многу студена вода врз македонските надежи. И врз сите обиди од македонска страна да се поттикне дијалогот за изнаоѓање решение кое во овој момент изгледа невозможно.
Немаше ништо драматично ново во оваа изјава на Радев, освен што можеби умешноста на политиката ја претстави како ситуација во која еден воен офицер командува со одбраната на едно бункерско гнездо од каде треба да се отфрлат нападите. „Последните месец и половина Бугарија беше под неверојатен притисок од европските партнери на денешниот Европски совет да се донесе одлука да започнат преговорите за членство во РСМ“, но тој како единствен бугарски политичар со легитимен мандат во овој момент (со помош на службената влада) успеал да ги отфрли сите напади. И да поентира: „Не можеме да кажеме ‘да’ додека не се увериме дека нашиот сосед нема да го гради својот идентитет врз кражбата на бугарската историја“.
Ден претходно, на Економскиот форум во Скопје, сите амбасадори на клучните држави се обидуваа да внесат некаква доза на охрабрување кај македонската јавност и политичките елити дека не треба да надвладее разочарување. Па дури и британската амбасадорка Рејчел Галовеј рече дека европската агенда треба да продолжи. Тоа изгледа парадоксално, кога нејзината земја ја напушти Европската унија. Амбасадорот на ЕУ, Дејвид Гир, уште порача дека „мора да останеме со чисти глави“, дека бил направен напредок и работата мора да продолжи. Германската амбасадорка Анке Холштајн нагласи дека пристапот „вие испорачувате, ние испорачуваме“ мора да важи и преговорите со Македонија и Албанија мора да почнат што е можно побрзо.
………
Тоа е патот по кој треба да работи Македонија додека чека – дека со оваа блокада Бугарија ја поткопува европската архитектура. Заев е во право кога вели дека ова е билатерален проблем и нема место во европската агенда (како што велат најголемиот дел од европските земји). Но апсурдноста на овој „билатерален проблем“ треба да се решава и на поширок начин, а не само со разговори меѓу Софија и Скопје. Затоа што тој ја поткопува самата идеја на ЕУ и македонската дипломатија и држава треба да биде умешна и инвентивна да го доведе кој било бугарски лидер во истата ситуација како што Орбан се најде во четвртокот во Брисел – да нема зборови да го брани она што е апсурдно, па дури да се соочи и со закана за исфрлање на неговата земја. Тоа не е лесно да се направи, потребни се дипломатски вештини од талјерановски тип. Но далеку од тоа дека е невозможно да се постигне со „мала помош на моите пријатели“ (што би рекле „Битлси“).
Целата колумна на Љупчо Поповски за Дојче Веле на следниов ЛИНК.